İŞ HUKUKU

İş hukuku, işveren ile çalışanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. Bu alan, çalışanların haklarını korumak, işverenlerin sorumluluklarını belirlemek ve iş yerinde adil çalışmayı sağlamak amacıyla çeşitli düzenlemeler içerir. Türkiye’de iş hukuku başta 4857 sayılı İş Kanunu olmak üzere, diğer ilgili kanunlar ve düzenlemelerle düzenlenmiştir. İş hukuku, bireysel iş hukuku ve toplu iş hukuku olmak üzere iki ana kategoride incelenir.

Hukuk Bürosu

Bireysel iş hukuku, bir işveren ve bir işçi arasındaki ilişkilerin yasal kuralları dahildir. Çalışma saatleri, ücretler, yıllık izin, iş güvencesi gibi konular bireysel iş hukuku kapsamında ele alınır.

İş Özeti

İşgücü, işçi ile işveren arasında yapılan ve onların haklarını ve yükümlülüklerini içeren temel bir belgedir. İş sözleşmesinin yazılı ya da sözlü olarak yapılabilmesi ancak belirli bir süreyi aşan sözleşmelerin yazılı olması zorunludur. Sözleşme, işçinin yapacağı iş, çalışma miktarı ve ücretler dahildir. Ayrıca iş sözleşmesi, belirsiz süreli veya belirli süreli olarak yapılabilir.

Çalışma Saatleri ve Fazla Mesai

Türkiye’de haftada en fazla 45 saat çalıştırılabilir. Ancak bu süre içerisinde iş yerinin bulunduğu yere göre farklı günlere bölünebilir. Eğer bir kişi çalışıyorsa, bu süreyi aşan bir şekilde çalıştırılırsa, fazla mesai yapmış olur. Fazla mesai ücretinin, normal çalışma saatlerine göre %50 zamlı limiti gerekmektedir. Çalışanların haftada en az bir gün hafta tatili kullanma hakları vardır.

Gösteriş

İş hukuku, kişilere belirli sürelerde yıllık olarak izin hakkı tanınmaktadır. Bir iş yerinde en az bir yıl çalışan bir işçi, bu haktan faydalandıysa İşçinin kıdemine göre izin hakkı artar:

• 1 ila 5 yıl arası çalışanlar: 14 gün,
• 5 ila 15 yıl arası çalışanlar: 20 gün,
• 15 harften fazla çalışan: 26 günlük yıllık kayıtlı izin hakkına sahiptir.

Bunun dışında doğum izni, hastalık izni, evlilik izni gibi çeşitli izin hakları da çalışanların haklarıdır.

İş Güvencesi ve Fesih

Tazminat, işçinin haksız yere ayrılmasını önleyen düzenlemelerdir. İşverenin bir çalışanın çıkarabilmesi için doğru bir sebebe dayanması gerekmektedir. İş Kanunu’na göre, işten çıkarma sebepleri iş yerinin her yerinde, işçinin performansı veya çalışması gibi durumlara dayanmalıdır. Haksız bir şekilde kopma, işçiliğin bozulması, işe dönüş durumunun açılması, geri dönebilir veya tazminat talebinde bulunulabilir.

Toplu İş Hukuku

Toplu iş hukuku, birden fazla işçinin hak ve çıkarlarını korumak amacıyla sendikalar ve toplu iş sözleşmeleriyle ilgili düzenlemeleri içerir. Toplu iş hukuku, işçi sendikalarının faaliyetleri, toplu iş sözleşmelerini ve grev tazminatlarını kapsar.

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi

İşçiler, haklarını korumak amacıyla sendikalara üye olabilirler. Sendikalar, ekonomik hakları savunur, çalışma koşullarının süresi ve ücret artışları gibi toplu iş sözleşmeleri yapılır. Toplu iş sözleşmeleri, bir iş yerinde ücretli tüm işçileri kapsayan, sendika ve işveren arasında yapılan anlaşmadır. Bu sözleşmeler, işçilerin çalışma yapıları, ücretleri ve sosyal haklarını düzenler.

Grev ve Lokavt

Toplu iş süreci ile ilgili anlaşmazlık yaşanırsa, işçiler grev gücü kullanabilirler. Grev, kurumların toplu olarak iş bırakma eylemidir ve işverenin işçi haklarını kabul etmemesi durumunda başvurulan bir yöntemdir. İşverenler ise lokavt yaparak iş yerini kapatma yolunu kullanabilirler.

İş Sağlığı ve Güvenliği

İş hukuku, iş yerlerinde iş sağlığının hazırlanmasını da düzenler. İşverenler, çalışanların iş yerinde risklerden korunması için gerekli miktarda sorumluluk almakla yükümlüdürler. Herhangi bir kaza veya meslek hastalığının yaşanması durumunda işverenin sorumluluğu bulunmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği, ekonomik ve güvenli bir çalışma ortamında çalışmayı sağlamayı hedefler.

Sonuç

İş hukuku, işçi ve işveren arasındaki ilişkilerin dengeli, adil ve kurallara uygun bir şekilde korunmasını sağlar. İş hukuku, haklarını güvence altına alarak, işverenlerin de yasal düzenlemelerini belirler. Hem bireysel iş hukuku hem de toplu iş hukuku, iş barışının korunması ve adil çalışma koşullarının sürdürülmesi için önemli bir yapıya sahiptir.